Lịch sử hình thành chùa 4 mặt Sóc Trăng với nét kiến trúc độc đáo

Khi đi du lịch Sóc Trăng thì bạn không thể bỏ qua ngôi chùa 4 mặt với kiến trúc cổ kính hàng trăm năm tuổi. Bạn sẽ không hề khó hiểu khi chùa 4 mặt Sóc Trăng được mệnh danh là có kiến trúc đẹp nhất nơi đây nhé.

Lịch sử ra đời tên ngôi chùa 4 mặt Sóc Trăng

Chùa 4 mặt Sóc Trăng được đặt tại Chợ Cũ, xã Phú Tân, thị trấn Mỹ Xuyên, huyện Mỹ Xuyên, cách trung tâm thành phố Sóc Trăng chừng 6km theo hướng đi về huyện Kế Sách. Ngôi chùa này có tuổi đời lâu nhất tại Sóc Trăng nói riêng và miền Tây nói chung. Cũng như lời thế của vị sư trong chùa thì chùa Bốn Mặt hình thành khoảng năm 1537 (đầu thế kỷ XVI).

Vào đầu thế kỷ XVI, khi khai phá đất hoang để canh tác và phát triển nông nghiệp, bà con Khmer đã vô tình phát hiện tượng Phật bốn mặt bằng đá quay về bốn hướng, trong đó mỗi hướng có 5. Người dân cho rằng, đây là điềm lành nên họ đã cùng góp công sức để xây dựng ngôi chùa và rước tượng Phật vào thờ năm 1537.

Điểm ấn tượng của tượng Phật bằng đá này được khắc lên các tiểu tiết, văn hoa rất đặc biệt mà không phải ai cũng có thể tạo nên được. Đặc biệt hơn thì chúng nằm ngoài suy luận của con người nhưng được người dân sùng bái trong tín ngưỡng Phật pháp của mình.

>>> Hải phòng thuộc tỉnh nào? Đôi nét về thành phố Hải Phòng

Khi mới xây dựng, ngôi chùa được đặt tên theo tiếng Khmer là Ba Rai hoặc Buôl Pres Phek. Nhưng khi người Việt đến nơi đây sinh sống, cư trú nhiều thì họ đã gọi chùa theo tiếng Việt đơn giản, và bình dị theo bức tượng là chùa Bốn Mặt.

Ngoài việc lưu truyền về bức tượng Phật bốn mặt, ngôi chùa này còn chứa đựng nhiều truyền thuyết với lời kể hết sức huyền bí. Đó là khi đưa bức tượng vào chùa thì vốn là bức tượng không quá to nhưng 4 chàng trai lực lưỡng cũng không thể nhấc lên được. Đến một hôm, vị bô lão trong vườn nằm chiêm bao thấy Phật báo mộng rằng, phải có 4 nam thanh, 4 nữ tú ăn chay 49 ngày thì mới khiêng được bức tượng lên. Lời nguyền này được ông kể lại cho mọi người và họ đã thực hiện theo đúng giấc mơ của ông lão giúp cho tượng Phật đã được đưa vào chùa.

Sự độc đáo phong cách kiến trúc Chùa Bốn Mặt

Như vậy, chùa 4 mặt Sóc Trăng được xây dựng cách đây gần 500 năm, với kiến trúc rất độc đáo và mang giá trị văn hóa tiêu biểu, đặc trưng của đồng bào Khmer Nam Bộ. Ngôi chùa này còn được UBND tỉnh Sóc Trăng công nhận là di sản văn hóa-lịch sử cấp tỉnh.

Chùa Bốn Mặt hiện nay được xây dựng trên diện tích 6,5ha, nằm tọa lạc tại ấp Phước Thuận, xã Phú Tân, huyện Châu Thành. Trên tổng thể diện tích sử dụng ngôi chùa còn có các kiến trúc khác là: Ngôi chính điện, tháp để cốt người quá cố, sala, lò hỏa táng, nhà tiếp khách, nhà ở của các vị sư…

Nhắc đến ngôi chùa này, người ta nghĩ đến truyền thuyết về tượng phật về bốn mặt quay về bốn hướng, mỗi hướng có 5 vị phật được đồng bào Khmer tìm thấy ở quá khai phá đất hoang. Đây được xem là một điềm lành mà người dân xây dựng chùa, rước tượng Phật vào nhà thờ năm 1537. Ngôi chánh điện ghi lại dấu ấn truyền thuyết với tượng phật được lưu lại rõ ràng nhất.

>>> Chùa 1 cột được xây dựng vào thời nào? Ngôi chùa được đặt tại đâu?

Chánh điện chùa 4 Mặt Sóc Trăng có diện tích khoảng 225m2. Nơi đây được thờ khoảng 40 tượng phật. Tại trung tâm bệ có pho tượng phật Thích Ca Mâu Ni cao khoảng 2m, ngồi thiền trên bệ có độ cao 3m, được trang trí hình hoa văn hình cánh sen. Điểm nhấn là phía trước gian thờ phật Thích Ca được đặt pho tượng 5 mặt phật cổ bằng đá bảy màu gồm 5 tầng, với chiều cao khoảng trên 1m.

Mái chính điện được thiết kế theo kiểu tam cấp, trên đỉnh cao nhất là bức tượng bốn mặt được hướng về bốn phía. Phía dưới mái là phần tiếp giáp với cột gồm những tượng tiên nữ Keynor với gương mặt phúc hậu cùng với những chim thần Krud miệng ngậm hồng ngọc, giơ tay nâng đỡ mái chùa mang đến sự nhẹ nhàng, thanh thoát.

Ngôi Chánh điện được xem là nơi lưu giữ giá trị truyền thống hàng trăm năm tại ngôi chùa này. Đến nay thì chùa 4 Mặt Sóc Trăng được trùng tu và xây dựng thêm những công trình và nhiều hạng mục mới. Điển hình là năm 2016, ao Mách Cha Linh được xây dựng với tổng số tiền khoảng 2,4 tỷ đồng. Trong giữa ao được xây dựng một tháp cao hơn 20m, bên trong có tượng đức phật Thích Ca Mâu Ni ngồi trên con rắn 7 đầu khổng lồ, xung quanh ao được trang trí hoa văn trên bức tượng 4 mặt quay về 4 hướng với tượng 12 con giáp. Với 12 con vật tượng trưng cho con giáp của dân tộc Khmer gồm có 10 con giống của dân tộc Kinh, điển hình là con trâu, con mèo của người Kinh sẽ được thay bằng con thỏ, con bò đối với người Khmer.

Chùa 4 Mặt Sóc Trăng được biết đến là điểm đến hấp dẫn gắn liền với Giếng Tiên Nữ được lưu truyền trong dân gian mang ý nghĩa giáo dục bởi sự sáng tạo, cần cù trong lao động (cách chùa khoảng 100m). Đến nay đã được hàng trăm năm thì Giếng Tiên Nữ chỉ còn dấu vết với một khoảng đất thấp trũng với hàng nghìn mét vuông. Việc phê duyệt dự án Khu văn hóa tín ngưỡng của Giếng Tiên Nữ giúp cho du khách được thưởng thức những tiết mục văn nghệ nhạc ngũ âm, dù kê trong Đoàn Nghệ thuật quần chúng Ron Ron, qua đó phục dựng những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer…

Với những thông tin chia sẻ về chùa 4 mặt Sóc Trăng trên đây hi vọng sẽ là kiến thức hữu ích với bạn đọc. Đừng quên theo dõi bài viết tiếp theo cập nhật thông tin liên quan nhé. Chúc bạn  thành công!